By Nycel Jane Dela
Grabe gid ya, init-init na subong sa Roxas City. Daw indi na normal. Pila na ka adlaw nga 42°C o sobra pa ang heat index diri sa aton lugar.
Biskan aga pa lang, alas 9 sang aga, ginabatyagan mo na gid ang kabudlay kag ka-init sang palibot. Daw indi ka na gusto maguwa sa balay.
Suno sa PAGASA, kon maglab-ot ang heat index sa 42°C tubtob 51°C, delikado na ina. Pwede ka magka heat cramps, heat exhaustion, kag kun indi ka maghalong, posible pa gid maglab-ot sa heat stroke. Dapat gid maghalong.
Para malikawan ang epekto sang sobra nga kainit, importante nga mag-inom permi tubig. Indi paghulata nga uhawon ka. Kon may aircon kamo or electric fan, gamita na. Kun wala, pangita sang lugar nga may landong kag presko. Indi magbyahe sa tunga-tunga sang adlaw. Kon kinahanglan magwa, magsuksok sang payong, sombrero, or butang nga makapanalipod sa imo lawas.
Ang mga kabataan kag mga tigulang, mas delikado gid kun init. Bantayan ta sila, kag siguraduhon nga permi sila may tubig kag indi sila ma-expose sa adlaw. Kung may ginabatyag nga kalain sa pamatsyag, pareho sang hilo, pagpanluya, o sobra nga pagpamula sang panit, magpahuway dayon kag kung kinahanglan, magpakonsulta sa health center o ospital.
Subong nga panahon, indi lang kainit ang problema kundi ang epekto sini sa aton lawas kag adlaw-adlaw nga obra. Bisan gapangabudlay kita, indi naton kalimtan ang paghalong sa kaugalingon.
Pangabay ta man ang lokal nga gobyerno nga magpanghatag sang impormasyon kag bulig sa mga pumuluyo, labi na gid sa mga lugar nga wala sang maayo nga panalipod batok sa init.
Halong kita tanan. Kung pwede, stay lang anay sa sulod sang balay kag hydrate permi!
